ҚАЛА ІШІНЕН: ПЕТРОПАВЛДЫҢ БАРЛЫҒЫ БАРУҒА ТИІСТІ ТОП 10 КӨРІКТІ ЖЕРЛЕРІ

 Петропавл – тарихтың, сұлулықтың және керемет дарынды адамдардың шоғырланған жері. Ескерткіштер, қала аңыздары және таң қалдыратын көріністер әрқашан адамдарды қызықтырды және бұл қалада мұның бәрі жоқ деп шешсеңіз, сіз қатты қателесесіз. Петропавлдың барлық қонақтарына және оның тұрғындарына дәлелдеу үшін біз сізді бей-жай қалдырмайтын ТОП 10 көрікті жерлерді құрастыруды жөн көрдік.

1. Ботаникалық бақ

Бұл нағыз бірегей табиғи ескерткіш туралы көп адамдар біледі, бірақ оның тарихымен таныс адамдар аз. Петропавлдың ботаникалық бағы – Қазақстандағы алғашқы саябақ және саябақ кешендерінің бірі. Алғашында ет комбинатының шикізат базасы ретінде салынса, сәл кейінірек ғылыми-зерттеу жұмыстарының орнына айналды. Оның негізі 1912 жылы қаланған және биыл бақ өзінің 110 жылды ғын атап өтеді. Экспозиция жылыжай, қысқы бақ, сквер, дендропарк, құстарға арналған тоған, виварий, хайуанаттар бағының бұрышы, құс үйі және экзотикалық балықтар бар аймақ түрінде ұсынылған.Мұнда сіз Қытай аллеясын, Мексиканың таулы жерлерін, лавр тоғайларын, сайраған құстарды және қонақтарды тәттілермен күткен қолға үйретілген жабайы жануарларды тамашалай аласыз. Уақыт өте қарапайым пияз өсіретін базаның өзі бүкіл елге әйгілі танымдық және тарихи орынға айналғаны таң қалдырады.

• Саяси қуғын-сүргін құрбандарына арналған мемориал

Бұл нысан Пушкин мен Сутюшев көшелерінің қиылысында орналасқан. 1930 жылдардағы жаппай ашаршылық бүкіл посткеңестік кеңістік үшін орны толмас қасірет болды. Сол кезде бір жарым миллионға жуық адам қазіргі тәуелсіз Қазақстанның аумағынан пана тапты. Біздің облыс жер аударылған 130 мыңнан астам адамның нан қорабына айналды, олардың арасында немістер, поляктар, шешендер, ингуштар, корейлер және басқа да көптеген халықтар бар — олардың барлығы осында өз өмірін жалғастыра алды. Сол кезде 7 мыңға жуық адам қуғын-сүргінге ұшырады, олардың арасында Қазақстанның қалыптасуына үлкен үлес қосқандар да болды. Олардың қатарында Мағжан Жұмабаев, Қайсар Тәштитов, Үкілі Ыбырай, Нығмет Сырғабеков, т.б жерлестеріміз бар. Еске алу қабырғасында қуғын-сүргінге ұшырағандардың барлығы дерлік есімдері жазылған. Ескерткіштің ұзындығы 52,4 метр, биіктігі 2,85 метр. Сол бір қиын-қыстау кезеңдерді еске алып, басын тік тұрып, ой-пікірін қалың бұқараға жеткізген тұлғалардың рухына тағзым ету керек.

• Мәңгілік алау

Мемориал Ұлы Отан және Азамат соғысы жылдарында қаза тапқан солтүстікқазақстандықтарға арналған. Композиция мәңгілік алаудың айналасында орналасқан биіктігі шамамен 16 метрлік үш тіреуіштен жасалған. Бұл жерде құрылыстың салынуына ақ гвардияшылар оққа ұшқан 22 партия қызметкерінің жерленуі себеп болды. Осыншама жылдар бойы сәулет ескерткіші көптеген өзгерістер мен реставрациялардан өтті. Бірақ соншалықты ұзақ өмір сүрсе де, ол өзінің өзектілігін жоғалтқан жоқ. Петропавлдықтар мен қала қонақтарының әлі күнге дейін достарымен, отбасыларымен келіп, азаттық жолында қан, тер, көз жасын төккендерге құрмет көрсетіп жатқаны қуантады.

• «Әрқашан күн сөнбесін!»

Жұмабаев пен Бөкетов көшелерінің қиылысында орналасқан көпқабатты үйдегі суретке әрбір петропавлдық бір рет болса да назар аударған шығар. Қабырғаға баланың суреті және әйгілі «Әрқашан күн сөнбесін!» әнінің сөздері бейнеленген: (мұнда фотосуретті салған дұрыс)

Қалалық аңыз бойынша, онда Петропавлдық бала бейнеленген, бірақ, өкінішке орай, қазір мұны растау мүмкін емес — фотосурет жоғалып кетті.

• Ескі саябақ

Қалада кешкі серуендеуге арналған ең танымал орын — Ескі саябақ. Қазір ол Тұңғыш Президент саябағы деп аталады. Бұрын қала тұрғындары кешкі уақытта серуендеп, тиіндерді тамақтандырса, қазір демалыс орны абаттандырылып, жолдар, балалар алаңдары, спорт алаңдары орнатылды, жоғары сапалы жарықтандыру және тамшылатып суару жүйесі орнатылды. Иттердің иелері үшін серуендеуге де ыңғайлы орын бар — ескі саябақтың ортасында вольер орналасқан. Бірақ ең бастысы қалашықтарда, ойын алаңдары мен жайлы дүкендерде емес – кіре берісте Екінші дүниежүзілік соғыстағы Жеңістің 30 жылдығына арналған ескерткіш бар. Соқпақпен әрі қарай жүрсеңіз, мәдениетке, тарихқа, білімге, тіпті халық ағарту ісіне үлес қосқан белгілі қоғам-қайраткерлердің мүсіндерін көруге болады. Олардың қатарында М.Жұмабаев, И.П.Шухов, Ф.М.Достоевский, Ш.Уәлиханов, Е.Ә.Бөкетов, Қожаберген жыраулар бар. Саябақтың өзі құндылығын жоғалтпайтын тұтас мәдени-тарихи мұра.

• Дүние жүзіндегі ең ұзын жаяу жүргіншілерге арналған көше

Конституция көшесі (Ленина) биыл елуінші мерейтойын атап өтті. Қала тұрғындары арасында ол әдемі гүлзарларымен, тұрақты қозғалысымен, шуымен және көп адамдарымен танымал, жақында ол Гиннес рекордтар кітабына да енбекші болды. Конституция көшесі әлемдегі ең ұзын жаяу жүргіншілерге арналған көше – Копенгагендегі Строгет сауда көшесінен 200 метрге ұзын болып шықты, ұзындығы 1800 метр. Жергілікті «арбат» шын мәнінде бүкіл Жер шарындағы ең ұзын болып табылады. Көше бойы серуен барысында мәдениет пен сәулеттің тарихи ескерткіштерімен танысып, субұрқақтарға тамсанып, түрлі инсталляциялармен суретке түсуге болады.

• Қызықты көріністер

Жергілікті сұлулар туралы айтатын болсақ, Есіл өзенінің көрінісін атап өтпеу мүмкін емес. Солардың ішіндегі ең әйгілісі – Подгора аймағындағы Әулие Апостолдар Петр мен Павел соборының Есілден асып жатқан көпір фонындағы пейзажы. Ең басты көрініс күн бату фонында ашылады — су өзіне тән қызғылт сары түске ие болады, ал шіркеу күмбездері құлап жатқан күн сәулелерінен жарқырайды.

Бүкіл қаланы бір қарағанда көргіңіз келсе, бөгетке қарай бару керек. Набережная көшесінің бойымен 2-ші шағын ауданға қарай жүріңіз және жақын арада сіз күн батқаннан кейін баруға болатын жергілікті шолу алаңын көресіз. Бұл кезде Петропавл түнде шамдармен ойнайды, бөгет арқылы ағып жатқан өзеннің үні ерекше романтика қосады.

Қалалық мәдениет және демалыс саябағында орналасқан айналма жолдан қаланы құстың көзімен көруге болады. Сіз оған шамамен 27 метр биіктікке көтеріле аласыз. Мұндай аттракцион американдық технология бойынша жасалған Қазақстанда бірінші болды.

• Киелі жерлер

Қаланың киелі жерлерімен жақынырақ танысқысы келетіндерге Петропавлдың сакральды картасымен танысуды ұсынамыз. Онда сіз евангелиялық христиан баптистер шіркеуінің мінәжат үйі, Қызылжар мешіті, Вознесенский соборы, Дин Мұхаммед мешіті, Рим-католиктік приход, Себастьян-Магдалена шіркеуі, Петр мен Павел соборы, Алланың мейірім ғибадатханасы, Исаның жүрегі ғибадатханасы, Нұр мешіті, Барша әулиелер шіркеуі сияқты нысандарды таба аласыз. Әр жердің өзіндік тарихы бар және өзіндік сұлулығы бар. Орындар келушілер үшін ашық, бірақ бұл жерлермен таныспас бұрын, оларға бару ережелерін нақтылауды ұмытпаңыз.

• Петропавл бекінісі

Қаланың негізі Петропавл бекінісі болғанын, оның құрметіне кейін Солтүстік Қазақстан облысының қазіргі облыс орталығы аталып кеткенін көпшілік біледі. Әрине, көптеген тұрғындар бұл жерді қаланың ашық алаңынан біржола сызып тастады деп ойлайды, бірақ олай емес – тарихи ескерткішті қарау үшін Интернациональная көшесінің ең басына бару жеткілікті. Жыл сайын 12 шілдеде қала күні мұнда діни шеру басталады. Тарихи деректер бойынша бұл қабырғалардың жасы шамамен 200 жыл.

1. Сәулет ескерткіштері

Петропавлдың дамуының ең басында қандай болғанын көру үшін тарихи-өлкетану мұражайына барған керек, бірақ ескі қаланы өз көзіңізбен көрген дұрыс. Көпес Юзефовичтің үйіне, Қалыңдық үйіне, Романов мектебіне, «Ударник» кинотеатрына (қазір «Новый свет» деп аталады), Қазпошта ғимаратына, көпес Мұхамедьяровтың үйіне баруды ұсынамыз. Мұндай сәулет ескерткіштерінің тізімі өте үлкен, бірақ аймақ тарихына тереңірек үңілу үшін ең кішкентай және ең танымалдан бастаған жөн.

Петропавл – сан қырлы, әсем де жанды, өзіндік бояуы, халқы, тарихы бар қала. Көпшілік үшін бұл кәдімгі және қызықсыз болып көрінетінімен, петропавлдықтар бұдан асқан жайлы жер жоқ екенін біледі, — деп хабарлайды Open Petropavlovsk тілшісі. Қаланың көрікті жерлерінің тізімі үнемі жаңартылып отырады және олардың барлығы туралы айту мүмкін емес, өйткені Петропавлдың әрбір ғимараты мен әрбір шаршы метрі – бұл тарихтың, аңыздардың және адами сезімдердің орасан жинақы.